นิสิตระดับปริญญาตรี
นิสิตระดับบัณฑิตศึกษา
อาจารย์ / นักวิจัย
บุคคลทั่วไป / ประชาชน
ALL
One Health: สุขภาพหนึ่งเดียว
ผู้เรียบเรียง
ปิยะธิดา ปรางค์โคกกรวด
นักเอกสารสนเทศชำนาญการ ฝ่ายบริการ
สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
One Health มาจากคำว่า "Our Necessity Encourage Human Environment Animal Living Together Harmony" คือแนวคิดที่เน้นความเชื่อมโยงระหว่างสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ และสิ่งแวดล้อม มุ่งเน้นการบูรณาการและความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อสร้างสมดุลและเพิ่มประสิทธิภาพด้านสุขภาพอย่างยั่งยืน แนวคิดนี้มีความสำคัญในการป้องกันและควบคุมโรคระบาด รวมถึงการพัฒนาคุณภาพชีวิตของทั้งมนุษย์และสัตว์ ผ่านการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในการเฝ้าระวังและจัดการปัญหาสุขภาพในระดับระบบนิเวศ
ความเชื่อมโยงระหว่างสุขภาพมนุษย์ สัตว์ และสิ่งแวดล้อม
● สุขภาพมนุษย์: การติดเชื้อและโรคจากสัตว์ (zoonoses) เช่น ไข้หวัดนก, SARS, MERS, และ COVID-19
● สุขภาพสัตว์: สุขภาพสัตว์มีผลต่อการเกิดโรคในมนุษย์ และยังมีผลต่อความมั่นคงทางอาหาร
● สิ่งแวดล้อม: การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัยของสัตว์ และการทำลายสิ่งแวดล้อมมีผลต่อการเกิดโรคใหม่ ๆ
กรอบแนวคิดและหลักการของ One Health
● การบูรณาการและความร่วมมือ: ความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน องค์กรระหว่างประเทศ และชุมชนท้องถิ่น
● การวิจัยและการพัฒนานโยบาย: การวิจัยที่บูรณาการข้อมูลจากหลายภาคส่วนเพื่อพัฒนานโยบายและมาตรการที่ครอบคลุม
● การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี: การใช้เทคโนโลยีในการวิเคราะห์ข้อมูลและพัฒนาวิธีการจัดการสุขภาพ เช่น การใช้ AI ในการวินิจฉัยและทำนายโรค
ประโยชน์และผลกระทบของ One Health
● การป้องกันและควบคุมโรคระบาด: การใช้ข้อมูลจากสัตว์และสิ่งแวดล้อมในการทำนายและป้องกันการแพร่ระบาดของโรค
● การส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี: การสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีทั้งสำหรับมนุษย์และสัตว์ ช่วยลดการเกิดโรคและเพิ่มคุณภาพชีวิต
● การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม: การอนุรักษ์ธรรมชาติและการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน เพื่อให้เกิดสมดุลระหว่างมนุษย์ สัตว์ และสิ่งแวดล้อม
ความท้าทายและข้อจำกัด
● การขาดความร่วมมือและการบูรณาการ: การขาดความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ และการไม่สามารถบูรณาการข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
● การขาดทรัพยากร: ข้อจำกัดด้านทรัพยากรทั้งในด้านงบประมาณ บุคลากร และเทคโนโลยี
ความไม่เพียงพอของข้อมูล: การขาดข้อมูลที่ครอบคลุมและทันสมัย ทำให้การวิเคราะห์และการตัดสินใจไม่แม่นยำ
โอกาสและแนวทางพัฒนาในอนาคต
● การเพิ่มความตระหนักรู้: การรณรงค์และให้ความรู้เกี่ยวกับ One Health ในระดับชุมชนและระดับประเทศ
● การลงทุนในเทคโนโลยีใหม่ ๆ และการวิจัยที่บูรณาการข้อมูลจากหลายภาคส่วน
● การสร้างเครือข่ายความร่วมมือ: การสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างประเทศ และการแลกเปลี่ยนข้อมูลและทรัพยากร
โดยองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน ประจำประเทศไทย. อาเซียน ได้มีการเปิดตัวเครือข่ายสุขภาพหนึ่งเดียวของอาเซียน (ASEAN One Health Network: AOHN) มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการตอบสนองต่อโรคอุบัติใหม่และการแพร่ระบาด โดยเน้นการประสานงานและการทำงานร่วมกันระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งมนุษย์ สัตว์ และสิ่งแวดล้อม โครงการนี้ได้รับการสนับสนุนจากเยอรมนีและอาเซียน มีการจัดทำแผนปฏิบัติการร่วม (ASEAN OH JPA) เพื่อพัฒนาความยั่งยืนและความมั่นคงด้านสาธารณสุขในภูมิภาค
เป้าหมายหลักของ AOHN
• พัฒนากลไกการเฝ้าระวังและตอบโต้โรคระบาดร่วมกัน
• แบ่งปันข้อมูลและความรู้ด้านสุขภาพ
• สนับสนุนการวิจัยและพัฒนาในด้านสุขภาพ
• เสริมสร้างความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ
ความสำเร็จของ AOHN
• การพัฒนาแผนปฏิบัติการด้านสุขภาพหนึ่งเดียวของอาเซียน
• การจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านสุขภาพอาเซียน (ASEAN Emergency Operations Centre for Health)
• การจัดตั้งกองทุนอาเซียนเพื่อการรับมือกับโรคระบาด (ASEAN Pandemic Fund)
ความท้าทายของ AOHN
• ความแตกต่างของระบบสุขภาพในแต่ละประเทศสมาชิก
• การขาดทรัพยากรและการสนับสนุนทางการเงิน
• การขาดการประสานงานและการสื่อสารระหว่างประเทศสมาชิก
อนาคตของ AOHN
AOHN มีบทบาทสำคัญในการรับมือกับความท้าทายด้านสุขภาพในภูมิภาคอาเซียนในอนาคต โดยมีเป้าหมายที่จะสร้างภูมิภาคอาเซียนที่ปลอดภัยและมีสุขภาพดีสำหรับทุกคน
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
คณะสัตวแพทยศาสตร์, มหาวิทยาลัยมหิดล. One Health คืออะไร. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก
https://vs.mahidol.ac.th/oldweb/index.php/onehealth
พัชราภรณ์ อารีย์, วิภาดา คุณาวิกติกุล Ph.D. สุขภาพหนึ่งเดียว: พยาบาลเกี่ยวข้องอย่างไร, One Health: How can Nurse
be Involved. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก
ศูนย์วิจัยและสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Centre for SDG Research and Support: SDG Move), ดร.ณัฐวิคม
พันธุวงศ์ภักดี, วิทยาลัยพัฒนศาสตร์ ป๋วย อึ๊งภากรณ์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. SDG Insights |
สุขภาพหนึ่งเดียว (One Health) คืออะไร? แล้วทำไมจึงสำคัญต่อความยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก
https://www.sdgmove.com/2024/05/31/sdg-insights-one-health-and-sustainability/
องค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน ประจำประเทศไทย. อาเซียน – เยอรมนีจัดงานเปิดตัวเครือข่ายสุขภาพ
หนึ่งเดียวของอาเซียนร่วมเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคอุบัติใหม่ด้านสาธารณสุขฉุกเฉินในระดับภูมิภาค.
สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก
The Coverage, Global. นานาประเทศร่วมทำนโยบาย ‘One Health’ ควบคุมโรคเขตร้อนที่เกิดจากสัตว์ และสิ่งแวดล้อม
เสื่อมโทรม. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2567 จาก https://www.thecoverage.info/news/content/3527
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
Danasekaran, R. (2024). One Health: A Holistic Approach to Tackling Global Health Issues. Indian Journal of
Community Medicine, 49(2), 260–263. Retrieved from https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=177095040&site=eds-live
One Health High-Level Expert, P., Adisasmito, W. B., Almuhairi, S., Behravesh, C. B., Bilivogui, P., Bukachi, S.
A., Zhou, L. (2022). One Health: A new definition for a sustainable and healthy future. PLoS Pathog, 18(6), e1010537. Retrieved from https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=157611602&site=eds-live
Sanga, V. T., Karimuribo, E. D., & Hoza, A. S. (2024). One Health in practice: Benefits and challenges of
multisectoral coordination and collaboration in managing public health risks: A meta-analysis. International Journal of One Health, 10(1), 26–36. Retrieved from https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=178473703&site=eds-live
Su, Z., McDonnell, D., Cheshmehzangi, A., Bentley, B. L., Šegalo, S., da Veiga, C. P., & Xiang, Y.-T. (2024).
Where should “Humans” be in “One Health”? Lessons from COVID-19 for One Health. Globalization & Health, 20(1), 1–7. Retrieved from https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=176250345&site=eds-live
Zhang, X.-X., Lederman, Z., Han, L.-F., Schurer, J. M., Xiao, L.-H., Zhang, Z.-B., Chen, Q.-L., Pfeiffer, D., Ward,
M. P., Sripa, B., Gabriël, S., Dhama, K., Acharya, K. P., Robertson, L. J., Deem, S. L., Aenishaenslin, C., Dantas-Torres, F., Otranto, D., Grace, D., & Wang, Y. (2024). Towards an actionable One Health approach. Infectious Diseases of Poverty, 13(1), 1–6. Retrieved from https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=176995436&site=eds-live