อนาคตแห่งนวัตกรรม: ผลกระทบต่อวิถีชีวิตมนุษย์
ผู้เรียบเรียง
ปิยะธิดา ปรางค์โคกกรวด
นักเอกสารสนเทศ ฝ่ายบริการ
สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
นวัตกรรมและเทคโนโลยีแห่งโลกอนาคตจะล้ำสมัยอย่างมากและส่งผลกระทบต่อหลายด้านของชีวิตมนุษย์ ทั้งในด้านการ ดำรงชีวิต การทำงาน การเดินทาง และสังคมโดยรวม โดยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่คาดว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต ดังนี้
1.ปัญญาประดิษฐ์ (AI) และการเรียนรู้ของเครื่อง(Machine Learning)
AI จะไม่เพียงแค่ทำหน้าที่ในการประมวลผลข้อมูลหรือช่วยในการตัดสินใจเท่านั้น แต่จะสามารถทำงานเชิงรุกใน การสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ โดย AI จะทำหน้าที่มากกว่าแค่เครื่องมือ แต่กลายเป็น "ผู้คิดค้น" ที่ทำงานอย่างอิสระได้ในหลายสาขา
2. Quantum Computing (การประมวลผลควอนตัม)
การประมวลผลควอนตัมจะเปลี่ยนแปลงวงการเทคโนโลยีโดยสิ้นเชิง หลายงานวิจัยทางด้านเคมี ฟิสิกส์ และชีววิทยา จะถูกเร่งให้พัฒนาเร็วขึ้นในการจำลองโครงสร้างโมเลกุลและกระบวนการทางธรรมชาติที่ซับซ้อน
3. อินเทอร์เน็ตแห่งสรรพสิ่ง (Internet of Things: IoT)
โลกอนาคตจะถูกเชื่อมโยงเข้าด้วยกันผ่าน IoT ที่ครอบคลุมทุกอุปกรณ์ในชีวิตประจำวัน ข้อมูลจากเซ็นเซอร์ในทุก อุปกรณ์จะถูกเก็บรวบรวมและวิเคราะห์เพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตและเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้พลังงาน
4. เทคโนโลยีชีวภาพและการบำบัดทางการแพทย์
เทคโนโลยีทางการแพทย์ในอนาคตจะล้ำหน้ามากขึ้น เช่น การใช้ nanorobotsในการตรวจและซ่อมแซมร่างกาย มนุษย์ในระดับเซลล์ การรักษาโรคที่ยังรักษาไม่ได้ในปัจจุบัน เช่น มะเร็งหรือโรคทางพันธุกรรม จะมีความเป็นไปได้มากขึ้น
5. การสำรวจอวกาศและการตั้งถิ่นฐานนอกโลก
ในอนาคต มีความเป็นไปได้สูงที่มนุษย์จะสามารถตั้งถิ่นฐานบนดวงจันทร์หรือดาวอังคาร โดยการพัฒนายานอวกาศที่ สามารถเดินทางระยะไกลได้ การสำรวจแร่ธาตุและทรัพยากรนอกโลกจะเป็นอีกหนึ่งในอนาคตที่มีโอกาสเป็นจริง เทคโนโลยีที่ เกี่ยวกับการอยู่รอดในสภาพแวดล้อมไร้น้ำหนักและการผลิตพลังงานจากแหล่งทรัพยากรนอกโลกจะมีความสำคัญต่อการ พัฒนาอนาคตของมนุษยชาติ
6. เทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือน (Virtual Reality: VR) และความเป็นจริงเสริม (Augmented Reality: AR)
VR และ AR จะมีบทบาทมากขึ้นในอนาคต ไม่เพียงแค่ในด้านความบันเทิง แต่ยังรวมถึงการศึกษา การฝึกงาน และ การใช้ชีวิตประจำวัน คนสามารถมีปฏิสัมพันธ์กับสภาพแวดล้อมจำลองที่เสมือนจริงได้โดยไม่มีข้อจำกัดด้านพื้นที่หรือเวลา
ผลกระทบต่อสังคม
1. ความไม่เท่าเทียมทางดิจิทัล : แม้เทคโนโลยีใหม่ ๆ จะทำให้การเข้าถึงข้อมูลและบริการสะดวกยิ่งขึ้น แต่ก็อาจสร้าง "ช่องว่างทางดิจิทัล" (digital divide) ที่ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยกลุ่มคนที่ไม่มีทักษะหรือความสามารถในการเข้าถึง เทคโนโลยีอาจถูกทิ้งไว้เบื้องหลัง ขณะที่ผู้ที่สามารถปรับตัวและเข้าถึงเทคโนโลยีเหล่านี้จะได้เปรียบในด้านการศึกษา การทำงาน และการพัฒนาตนเอง
2. การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต : เทคโนโลยี เช่น การทำงานทางไกลด้วย Virtual Reality (VR) และ Augmented Reality (AR) จะเปลี่ยนวิธีการใช้ชีวิต การทำงาน และการปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ผู้คนสามารถทำงานและเรียนรู้จาก ที่ใดก็ได้ ทำให้การเดินทางและการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ไม่จำเป็นต้องขึ้นอยู่กับสถานที่ตั้งทางกายภาพ ขณะเดียวกัน การมีปฏิสัมพันธ์ผ่านโลกดิจิทัลจะทำให้คนมีความสัมพันธ์ที่ไม่ขึ้นกับขอบเขตทางภูมิศาสตร์
3. ผลกระทบต่อสุขภาพและการแพทย์ : เทคโนโลยีชีวภาพ เช่น การใช้ nanorobots ในการรักษาจะเพิ่มความสามารถ ในการดูแลสุขภาพและยืดอายุขัยของมนุษย์ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างประชากร ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหา สังคมเกี่ยวกับการดูแลผู้สูงอายุ และการใช้ทรัพยากรในการดูแลสุขภาพที่มากขึ้นอย่างยั่งยืน
ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ
1. การเปลี่ยนแปลงในตลาดแรงงาน: เทคโนโลยี AI และ Automation จะเข้ามาแทนที่งานที่มีลักษณะซ้ำซ้อนและไม่ ต้องการทักษะสูง เช่น การผลิต การบริการ และการขนส่ง ซึ่งจะทำให้เกิดการว่างงานในกลุ่มแรงงานระดับต่ำ ขณะที่ งานใหม่ในสาขาเทคโนโลยีและข้อมูลจะมีความต้องการสูงขึ้น ส่งผลให้ผู้คนจำเป็นต้องพัฒนาทักษะใหม่ ๆ อย่าง ต่อเนื่อง
2. เศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy): การใช้ AI, IoT และ blockchain จะขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัล การทำ ธุรกรรมจะมีความปลอดภัยและโปร่งใสมากขึ้น ทำให้บริษัท ต่าง ๆ สามารถทำธุรกิจแบบไร้พรมแดนได้มากขึ้น การค้า ขายระหว่างประเทศจะเพิ่มขึ้น การเข้าถึงตลาดและลูกค้า ทั่วโลกก็จะง่ายขึ้น ทำให้ธุรกิจทุกขนาดมีโอกาสเท่าเทียม กันมากขึ้นในแง่การทำตลาด
3. ผลกระทบต่อการเงินและการธนาคาร: นวัตกรรมทางการ เงิน เช่น สกุลเงินดิจิทัล (cryptocurrency) และสัญญา อัจฉริยะ (smart contracts) จะทำให้ระบบการเงินมีความ คล่องตัวและปลอดภัยมากขึ้น การทำธุรกรรมที่ไม่ต้อง พึ่งพาคนกลางจะช่วยลดต้นทุน แต่ในขณะเดียวกัน ก็อาจ ทำให้ธนาคารและสถาบันการเงินต้องปรับตัวอย่างมากเพื่อ รองรับเทคโนโลยีใหม่ ๆ
ผลกระทบด้านจริยธรรมและกฎหมาย
1. ปัญหาด้านความเป็นส่วนตัว : การเก็บข้อมูลส่วนบุคคลจากเทคโนโลยี IoT, AI และ blockchain อาจส่งผลให้เกิด ความกังวลเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยของข้อมูล หากไม่มีการจัดการที่ดี ความเสี่ยงในการถูกละเมิด ข้อมูลจะเพิ่มขึ้น ซึ่งจะนำไปสู่ความต้องการกฎระเบียบที่เข้มงวดมากขึ้เกี่ยวกับการจัดการข้อมูล
2. จริยธรรมในการใช้ AI : การตัดสินใจที่ขับเคลื่อนโดย AI อาจนำไปสู่คำถามทางจริยธรรม เช่น การตัดสินใจทาง การแพทย์ การใช้ AI ในการตัดสินใจทางกฎหมาย หรือการควบคุมการทำงานในด้านต่าง ๆ อาจมีผลกระทบต่อชีวิต มนุษย์โดยตรง ซึ่งจำเป็นต้องมีการพิจารณาอย่างถี่ถ้วนเกี่ยวกับความรับผิดชอบและความเป็นธรรม
อนาคตของนวัตกรรมและเทคโนโลยีจะล้ำหน้ามาก แต่ก็จะมาพร้อมกับความท้าทายในการจัดการผลกระทบทางสังคม เศรษฐกิจ และจริยธรรม การเตรียมความพร้อมทั้งในด้านกฎหมาย การศึกษา และโครงสร้างพื้นฐานจะมีบทบาทสำคัญใน การทำให้สังคมสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
Blockdit. มัดรวม 60 เทรนด์ที่น่าสนใจกับ ‘เจาะเทรนด์โลกปี 2024’ โดย Creative Thailand. สืบค้นเมื่อ 21 ตุลาคม 2567
จาก https://www.blockdit.com/posts/65570ef25e064cbc62b923f7
BrandBuffet. สรุป 12 เทรนด์ที่น่าจับตามองในปี 2024. สืบค้นเมื่อ 21 ตุลาคม 2567 จาก
https://www.brandbuffet.in.th/2024/01/mi-group-reported-2024-trends/
Gartner, Inc. Gartner Identifies the Top 10 Strategic Technology Trends for 2024. สืบค้น
เมื่อ 19 ตุลาคม 2567 จาก https://www.gartner.com/en/newsroom/
press-releases/2023-10-16-gartner-identifies-the-top- 10-strategic-technology-trends-for-2024
KrungsriGURU. เปิด 10 เทรนด์นวัตกรรมใหม่ ๆ ที่น่าจับตามอง ปี 2024. สืบค้นเมื่อ 20 ตุลาคม 2567 จาก
https://www.krungsri.com/th/plearn-plearn/trend-new-innovation-technology-2024
WorldEconomicForum. The Future of Jobs Report 2023. สืบค้นเมื่อ 21 ตุลาคม 2567 จาก
https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2023/
OECD. Employment Outlook 2022: Navigating the Storm. สืบค้น
เมื่อ 21 ตุลาคม2567 จาก https://www.oecd- ilibrary.org/content/publication/1bb305a6-en
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
Groeneveld, S., Bin Noon, G., den Ouden, M. E. M., van Os-Medendorp, H., van Gemert-Pijnen, J. E. W. C., Verdaasdonk,
R. M., & Morita, P. P. (2024). The Cooperation Between Nurses and a New Digital Colleague “AI-Driven Lifestyle
Monitoring” in Long-Term Care for Older Adults: Viewpoint. JMIR Nursing, 7, e56474.
Retrieved from https://research.ebsco.com/linkprocessor/plink?id=bedfaf9a- 59f6-31a6-bc4a-0b21f0a73561
Habbal, A., Hamouda, H., Alnajim, A. M., Khan, S., & Alrifaie, M. F. (2024). Privacy as a Lifestyle: Empowering assistive
technologies for people with disabilities, challenges and future directions. Journal of King Saud University -
Computer & Information Sciences, 36(4), N.PAG. Retrieved from
https://research.ebsco.com/linkprocessor/plink?id=f9293643-0f7e-32d3-8a8a-05dc4244bfea
Jain, N., Gupta, V., Temperini, V., Meissner, D., & D, angelo, E. (2024). Human machine interactions: from
past to future- a systematic literature review. Journal of Management History, 30(2), 263–302.
Retrieved from https://research.ebsco.com/linkprocessor/plink?id=2252ae27-4102-3652-8a57- 0a980d33b0c9
Przegalinska, A., & Triantoro, T. (2024). Chapter 1 AI in Research, Innovation and Education. Taylor & Francis.
Retrieved from https://research.ebsco.com/linkprocessor/plink?id=510 f1 b9 e-c409 - 3 cc9 - ba5 f-19e3f99e79ec
Yuan, H.-Y., Tong, X.-F., Ren, Y.-Y., Li, Y.-Y., Wang, X.-L., Chen, L.-L., Chen, S.-D., Jin, X.-Z., Wang, X.-D., Targher, G., Byrne, C. D., Wei, L.,
Wong, V. W.-S., Tai, D., Sanyal, A. J., You, H., & Zheng, M.-H. (2024). AI-based digital pathology provides newer insights
into lifestyle intervention-induced fibrosis regression in MASLD: An exploratory study. Liver International :
Official Journal of the International Association for the Study of the Liver, 44(10), 2572–2582. Retrieved from
https://research.ebsco.com/linkprocessor/plink?id=2101d001-7dd4-3e5d-a4b7-704f519623a4