ผู้เรียบเรียง
ปิยะธิดา ปรางค์โคกกรวด
นักเอกสารสนเทศ ฝ่ายบริการ
Zero waste agriculture คือ การเกษตรแบบไร้ขยะ เป็นแนวทางการทำฟาร์มแบบองค์รวม มีจุดมุ่งหมายเพื่อกำจัดของเสียและส่งเสริมความยั่งยืนตลอดทั้งระบบการเกษตร โดยเกี่ยวข้องกับการลดการใช้ปัจจัยการผลิตสังเคราะห์ ลดการใช้น้ำ และนำแนวทางปฏิบัติที่สร้างของเสียให้น้อยที่สุด
สิ่งสำคัญประการหนึ่งของการทำเกษตรกรรมแบบไร้ขยะคือการนำวิธีทำเกษตรอินทรีย์มาใช้ ซึ่งจำกัดการใช้ยาฆ่าแมลงและปุ๋ยสังเคราะห์ที่เป็นอันตราย แต่กลับใช้วิธีการธรรมชาติในการลดของเสียในภาคเกษตร ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับแนวทางปฏิบัติด้านการเกษตรที่ยั่งยืนและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เช่น
- การทำฟาร์มที่แม่นยำ: การใช้เทคนิคการทำฟาร์มที่แม่นยำ เช่น การใช้ GPS และเทคโนโลยีเซ็นเซอร์ สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร เช่น น้ำ ปุ๋ย และยาฆ่าแมลง ซึ่งจะช่วยลดของเสียในปริมาณที่จำเป็น เพื่อลดการชะล้าง
- การหมุนเวียนพืชผลและการกระจายพันธุ์: ช่วยลดแรงกดดันจากศัตรูพืชและโรค ส่งผลให้การพึ่งพาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชลดลง
- การใช้เทคนิคการให้น้ำที่มีประสิทธิภาพ เช่น การให้น้ำแบบหยดหรือสปริงเกอร์ที่มีความแม่นยำ จะช่วยลดการสูญเสียน้ำโดยการจ่ายน้ำไปที่รากพืชโดยตรง ซึ่งช่วยลดการระเหย
- การจัดการศัตรูพืชแบบผสมผสาน (Integrate Pest Management: IPM) สามารถใช้วิธีการควบคุมทางชีวภาพ วัฒนธรรม และเคมีร่วมกันเพื่อจัดการศัตรูพืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว เช่น การเก็บเกี่ยวในเวลาที่เหมาะสม และการขนส่ง สามารถช่วยป้องกันการเน่าเสียและลดขยะอาหารได้
- การรีไซเคิลและการทำปุ๋ยหมัก เช่น กากพืช มูลสัตว์ และเศษอาหาร สามารถช่วยลดของเสียในขณะที่ให้อินทรียวัตถุที่มีคุณค่าสำหรับการเพิ่มคุณค่าของดิน
ด้วยการนำกลยุทธ์เหล่านี้ไปใช้ เกษตรกรสามารถมีส่วนร่วมในการลดของเสียในการเกษตรได้ และส่งเสริมแนวทางปฏิบัติด้านการเกษตรแบบยั่งยืน
ที่มา https://kasets.art/ZjFd0A
นอกจากนี้ การทำเกษตรกรรมแบบไร้ขยะยังมุ่งเน้นไปที่การลดของเสียหลังการเก็บเกี่ยวอีกด้วย ซึ่งสามารถทำได้โดยการใช้เทคนิคการจัดเก็บและการจัดการที่ดีขึ้น การสนับสนุนวิธีการเก็บรักษาและการแปรรูปอาหาร และการสร้างเครือข่ายการแจกจ่ายอาหารในท้องถิ่นเพื่อลดของเสียที่เกี่ยวข้องกับการขนส่ง นอกเหนือจากนี้การทำการเกษตรแบบมีขยะเป็นศูนย์ยังส่งเสริมแนวคิดของเศรษฐกิจหมุนเวียนโดยการส่งเสริม การใช้ซ้ำและการรีไซเคิลผลพลอยได้ทางการเกษตร
เกษตรกรสามารถสร้างความยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้นโดยยอมรับเกษตรกรรมที่มีขยะเป็นศูนย์ ระบบการผลิตอาหาร ไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมโดยการลดมลภาวะและการอนุรักษ์ทรัพยากร แต่ยังมีส่วนช่วยให้เกิดความมีชีวิตและผลกำไรของการเกษตรในระยะยาวอีกด้วย
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน), Zero waste agriculture คืออะไร ทำได้ไหมบนพื้นที่สูง.
สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2566. Retrieved From https://kasets.art/ZjFd0A
ศูนย์วิจัยและพัฒนาการปศุสัตว์ที่ 4, กองส่งเสริมและพัฒนาการปศุสัตว์, กรมปศุสัตว์. เกษตรกรปราดเปรื่อง
Smart Farmer. สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2566. Retrieved From https://kasets.art/SA0vfU
องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ, กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัยและนวัตกรรม. ระบบการ
ผลิตทางการเกษตรให้ปลอดวัสดุเหลือใช้ (Zero waste agriculture). สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2566.
Retrieved From https://www.nsm.or.th/nsm/th/node/4039
SME Social Planet, ธนาคารกรุงเทพ. Zero Waste Agriculture ธุรกิจเกษตรยุคใหม่เปลี่ยนขยะเป็นศูนย์
สร้างความยั่งยืนให้โลก. สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2566. Retrieved From
https://www.bangkokbanksme.com/en/23-2sme3-zero-waste-agriculture-sustainable-for-
WTP Research & Production. Zero Waste Agriculture?. สืบค้น 6 พฤศจิกายน 2566. Retrieved From
https://wtp.asia/zero-waste-agriculture/
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
Andreichenko Andrii V. (2018). Innovative Investment Support for Zero Waste Agriculture: Problems
and Prospects. Problemi Ekonomiki, 1(35), 36–41. Retrieved From https://kasetsart.idm.oclc.
org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsdoj&AN=edsdoj.
4fb07a282083420d8eb52469011031e5&site=eds-live
Gan, S. K.-E., Phua, S.-X., Yeo, J. Y., Heng, Z. S.-L., & Xing, Z. (2021). Method for zero-waste circular
economy using worms for plastic agriculture: Augmenting polystyrene consumption and plant
growth. Methods and Protocols, 4(2). Retrieved From https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=
https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edselc&AN=edselc.2-52.0
Nenciu, F., Voicea, I., Cocarta, D. M., Vladut, V. N., Matache, M. G., & Arsenoaia, V.-N. (2022). “Zero-
Waste” Food Production System Supporting the Synergic Interaction between Aquaculture and
Horticulture. Sustainability, 14(20). Retrieved From https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=
https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edsgao&AN=edsgcl.
Sarangi, P. K., Singh, A. K., Srivastava, R. K., & Gupta, V. K. (2023). Recent Progress and Future
Perspectives for Zero Agriculture Waste Technologies: Pineapple Waste as a Case Study.
Sustainability (Switzerland), 15(4). Retrieved From https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=
https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edselc&AN=edselc.2-52.0-
Villaró, S., Acién, G., Ruiz, Á., Lafarga, T., Alarcón, J., Rodríguez-Chikri, L., & Viviano, E. (2023). A
zero-waste approach for the production and use of Arthrospira platensis as a protein source in
foods and as a plant biostimulant in agriculture. Journal of Applied Phycology. Retrieved From
https://kasetsart.idm.oclc.org/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&
db=edselc&AN=edselc.2-52.0-85160855759&site=eds-live